Een laag zelfbeeld wordt vaak de stok in het wiel die ons leven het meeste ruïneert en aanleiding geeft tot andere complexen.
Maar hier is de paradox: we zijn allemaal ooit op deze wereld gekomen met een eindeloos vertrouwen in onszelf.
Zeer jonge kinderen hebben geen problemen met het gevoel van eigenwaarde. En pas als we ouder worden, beginnen we het vertrouwen in onze capaciteiten te verliezen. Waarom gebeurt dit en hoe kun je het zelfrespect van je kind niet vernietigen? Laten we het afhandelen Amy Krolevetskoj – methodoloog van het online platform voor het lesgeven van Engels aan kinderen Novakid.
Pijn doen met een woord
Volgens psychologen zijn het uitgangspunt bij de vorming van het zelfrespect van een kind de woorden en zinnen die ouders tegen hem zeggen. “Alles is duidelijk bij jou”, “handen zijn haken”, “een meestervakman”, “je bent altijd aan het graven” – een volwassene heeft voldoende innerlijke kracht om deze “labels” niet serieus te nemen.
Maar de psyche van het kind is eenvoudigweg niet in staat dergelijke bijtende zinnen te weerstaan. Zelfs als beledigende woorden in een moment van wanhoop aan de ouders ontsnappen, stapelen ze zich geleidelijk op in de subcortex van het kind en vormen ze een zeer niet benijdenswaardige houding ten opzichte van zichzelf. Het onderbewustzijn van het kind trekt een eenvoudige en wrede conclusie: “Aangezien iedereen denkt dat er niets van mij zal komen, betekent dit dat dit zo is.”
Fobie voor fouten
De basisschool wordt een belangrijke mijlpaal in de vorming van eigenwaarde. Hier speelt de buitensporige liefde van volwassenen voor vergelijkingen een wrede grap met kinderen. Overigens is deze gewoonte vooral kenmerkend voor de post-Sovjet-ruimte. ‘Lena kreeg een tien voor dicteren, en jij kreeg maar een vier. Ben jij dommer dan Lena? – de grootmoeder pest de ongelukkige kleinzoon of kleindochter. Eindeloze vergelijkingen van jongere broers en zussen met oudere, van eigen kinderen met klasgenoten leiden onvermijdelijk tot een paniekerige angst om bij een kind een fout te maken.
De fobie voor fouten wordt ook geassocieerd met het zogenaamde excellente studentensyndroom. Het ontwikkelt zich meestal bij ‘overgewaardeerde’ kinderen. In dit geval wordt het gevoel van eigenwaarde van het kind volledig afhankelijk van hoge cijfers en constante lof. En zelfs een kleine mislukking (zoals een B plus op een toets) drijft je in een afgrond van moedeloosheid of leidt tot hysterie.
Aangeleerde hulpeloosheid
Aangeleerde hulpeloosheid in de psychologie is het onvermogen van een persoon om acties uit te voeren zonder de hulp van anderen. Elke “onbekende” taak, elke complexiteit wordt gezien als een onoverkomelijk obstakel. Aangeleerde hulpeloosheid ontstaat vaak bij adolescenten die als kind voortdurend werden geprezen en geen onafhankelijkheid mochten uitoefenen.
In eerste instantie doen volwassenen alles voor het kind, en dan zijn ze verontwaardigd dat hij niet weet hoe hij pasta moet koken of de afwas moet doen. De overgang van overbescherming naar voortdurende verwijten doodt het zelfvertrouwen van een tiener en programmeert hem voor mislukking. “Ik ben zo stom, er zal mij niets goeds overkomen”, denkt het kind bij zichzelf.
Hoe u het zelfrespect van uw kind kunt vergroten (en het niet kunt overdrijven met complimenten)
Voel je vrij om voorbeelden uit je kindertijd te herinneren: hoe slecht je je hebt voorbereid op een algebra-test, gezakt bent voor een cross-country test in lichamelijke opvoeding, of een uit je hoofd geleerd vers op het bord bent vergeten. Laat het kind weten dat zijn moeder of vader ook ooit in lastige situaties verkeerden en toch opgroeiden tot goede mensen.
Als het moeilijk is om vergelijkingen op te geven, maak er dan een spel van. Vergelijk bijvoorbeeld de resultaten van uw kind van vandaag met die van gisteren. “Wauw, je hebt alle voorbeelden in 25 minuten opgelost! En gisteren kostte het je een heel half uur.
Zoek een hobby waarin uw kind zichzelf kan realiseren en succes kan behalen. Het is moeilijk om jezelf als een mislukkeling te beschouwen als je beter Engels spreekt dan wie dan ook in je klas of weet hoe je robots moet bouwen.
Concentreer u bij het prijzen niet op de kwaliteiten van het kind, maar op de daden van het kind. De uitdrukking ‘Je bent zo slim’, hoewel aangenaam, draagt bij aan de vorming van het excellente studentensyndroom. Het zou juister zijn om te zeggen: “Je hebt zo goed gewerkt vandaag.” Dergelijke lof zal verdiend zijn en zal het kind niet op het ‘slimme voetstuk’ drijven, waarvan het dan heel eng zal zijn om te vallen.
Maak geen misbruik van lof zonder reden. Sprong op de muziek – ze zal opgroeien tot een ballerina, krabbelde in het dagboek van haar vader – wat een artiest! Veel ouders prijzen hun kinderen letterlijk voor alles. Maar vroeg of laat moet een kind zich aansluiten bij een samenleving waarin niemand graag elke stap voor hem wil prijzen. Als gevolg hiervan begint zijn gevoel van eigenwaarde voor zijn ogen te smelten. Zulke kinderen groeien vaak onzeker en verlegen op.
